RAM NEDİR ?

Rastgele erişimli hafıza veya rastgele erişimli bellek (İngilizce: Random Access Memory, RAM) mikroişlemcili sistemlerde kullanılan, genellikle çalışma verileriyle birlikte makine kodunu depolamak için kullanılan herhangi bir sırada okunabilen ve değiştirilebilen bir tür geçici veri deposudur.^[2] Buna karşın diğer hafıza aygıtları (manyetik kasetler, diskler) saklama ortamındaki verilere önceden belirlenen bir sırada ulaşabilmektedir, çünkü mekanik tasarımları ancak buna izin vermektedir.

Dinamik Rastgele Erişimli Bellek veya RAM, ilk olarak 1968 yılında Robert Dennard tarafından icat edilmiştir.^[3] Teksas doğumlu olan ve mühendis olan Dennard, ilk Dinamik Rastgele Erişimli Bellek (RAM) modellerinden birini oluşturdu. Yaşamı boyunca RAM teknolojisine yaptığı iki önemli yenilik, bilgisayar endüstrisinde otuz yılı aşkın bir süre boyunca büyümeyi teşvik etmeye yardımcı oldu.

Bir RAM yongasında herhangi farklı iki veriye ulaşmak için aşağı yukarı aynı süre harcanmaktadır. Buna karşılık disk ve benzerleri okunan verinin başı bulunan noktaya yakınsa az zaman, uzaksa çok zaman harcamakta ve baş konumu sürekli yer değiştirmektedir.

RAM, genellikle bilgisayardaki ana hafıza ya da birincil depo; yükleme, gösterme, uygulamaları yönlendirme ve veri için çalışma alanı olarak düşünülür. Bu tip RAM genelde tümleşik devre biçimindedir. Yaygın olarak hafıza çubuğu veya RAM çubuğu isimleriyle anılır çünkü devre kartı üzerine, küçük devreler hâlinde, plastik paketleme yardımıyla birkaç sakız paketi boyutundadır. Çoğu kişisel bilgisayarda RAM eklemek veya değiştirmek için yuva bulunur.

Çoğu RAM hem yazılıp hem okunabilir. Bu yüzden RAM sık sık “okunan-yazılan hafıza” ismiyle yer değiştirmiştir. Bu bağlamda RAM, ROM‘un tersi, daha doğrusu sıralı ulaşılabilir hafızanın tersi olarak kabul edilir. RAM hafızalar genelde (2²) byte şeklinde paketlenir.

RAM ÇEŞİTLERİ

[değiştir | kaynağı değiştir]

Yazılabilir RAM’in modern çeşitleri, genellikle bilgileri ya disket içinde (örneğin SRAM [statik RAM]) ya da bir kondansatör içinde (DRAM [dinamik RAM], EPROM, EEPROM, USB gibi) depolar. Bazı çeşitler, rastgele hataları ortaya çıkarmak ve doğrulamak için eşlik bitleri veya hata düzeltme kodları kullanır. ROM, RAM’in aksine kalıcı devre dışı seçilmiş transistörler sağlamak için metal kalıp kullanır ve salt okunur bir tipe sahiptir.

SIMM ve DIMM hafıza modülleri özel amaçlar için tasarlanmıştır. Diğer bilgisayar depolama biçimleri, diskler ve manyetik bantlar gibi, genellikle kalıcı depolama için kullanılmıştır. Ancak, birçok yeni ürün verileri korumak için flaş hafıza kullanır. PDA’lar ve küçük müzik çalarlar gibi cihazlar, flaş hafıza sayesinde daha güvenilir bir depolama sağlar. Bazı kişisel bilgisayarlar, sağlamlığı ve taşınabilirliği nedeniyle flash sürücülerini ve SSD’leri manyetik disklerin yerine tercih eder.

Flash hafıza, genellikle NOR tipi ve doğrudan kod çalıştırmaya olanak sağlar ve bu nedenle sık sık ROM yerine kullanılır. Daha yaygın olan NAND tipi ise daha düşük maliyetle hafıza kartları ve SSD’ler gibi toplu depolama için kullanılır.